Psycholog szkolny

Program profilaktyczny „Godzina dla Młodych Głów”

Program jest częścią projektu MŁODE GŁOWY Fundacji UNAWEZA założonej przez Martynę Wojciechowską. Jest propozycją odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie wśród uczniów i uczennic, rodziców i nauczycieli na otwartą rozmowę o zdrowiu psychicznym. Zbudowany został przez specjalistki i specjalistę – psycholożki Aleksandrę Kuberską i Martę Jagodzińską z emocjonalia.pl; Weronikę Snoch i Angelikę Frierdrich z Nastoletniego Azylu; Justynę Żukowską-Gołębiewską, psycholożkę, reprezentantkę Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Psychologów; oraz Sławomira Prusakowskiego, psychologa, wykładowcę z SWPS we Wrocławiu. Celem autorów było stworzenie takiego programu, który będzie intuicyjny i prosty w adaptacji na każdym etapie edukacji.

Program Godzina dla MŁODYCH GŁÓW realizowany będzie w sposób ciągły w roku szkolnym 2024/2025 przez 10 miesięcy - rozpoczynamy realizację w październiku 2024r., kończymy ją w czerwcu 2025r. Program realizowany będzie w klasach IV – VII.

Cele Programu

Cel ogólny programu to wsparcie dzieci i młodzieży, a także nauczycieli i nauczycielek w działaniach z obszaru profilaktyki zdrowia psychicznego podejmowanych według określonych scenariuszy, których zadaniem jest otwarta rozmowa o zdrowiu psychicznym, w tym wzmocnienie poczucia sprawczości wśród dzieci i młodzieży szkolnej oraz pierwsza pomoc psychologiczna (PPP) – w pierwszym półroczu; oraz higiena cyfrowa i bezpieczeństwo w sieci – w drugim półroczu.

Cele szczegółowe programu to:

• Wsparcie dzieci i młodzieży w procesie rozpoznawania i nazywania: emocji, potrzeb i granic.

• Wsparcie dzieci i młodzieży w kształtowaniu umiejętności komunikowania swoich emocji, potrzeb i granic oraz szukania pomocy (nabywanie i rozwijanie kompetencji rozpoznawania emocji w swoim ciele; myślach i zachowaniu; nabywanie i rozwijanie umiejętności nazywania potrzeb stojących za emocjami; nabywanie i rozwijanie umiejętności oceny natężenia potrzeb i rozpoznawania związanych z nimi granic; nabywanie i rozwijanie kompetencji komunikowania tego, co czują i czego doświadczają uczniowie i uczennice.

• Wsparcie dzieci i młodzieży w budowaniu relacji: ja i moja relacja ze światem online (ćwiczenia nawiązujące do higieny cyfrowej, profilaktyka e-uzależnień); nabycie i rozwijanie kompetencji zadbania o higienę cyfrową.

• Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci w środowisku offline i online poprzez nabywanie i rozwijanie kompetencji rozpoznawania, wyznaczania i komunikowania granic, rozróżniania sytuacji, w których ktoś wyraża własne zdanie, świadomości, co to jest hejt; rozpoznawania i reagowania na przemoc, m.in. na cyberprzemoc – kontynuacja zajęć z pierwszego półrocza.

• Wsparcie dzieci i młodzieży w budowaniu relacji: ja i krytyczne myślenie (ćwiczenia wzmacniające naukę weryfikowania treści, zwiększające również wgląd we własne zachowania online).

• Wsparcie dzieci i młodzieży w rozwijaniu alternatywnych aktywności do aktywności online w ramach tematu: „Aktywność fizyczna. Dlaczego mózg potrzebuje ciała”.

• Nauka korzystania z pierwszej pomocy psychologicznej (PPP).

• Normalizowanie otwartej rozmowy o zdrowiu psychicznym.

Metody pracy z uczniami

Formy pracy z uczniami i uczennicami obejmują przede wszystkim sekwencyjny proces nabywania przez nich zaufania do rówieśników/-ic i nauczycieli/-lek. Autorzy programu, układając poszczególne ćwiczenia, przyjęli zasadę, że najpierw uczniowie i uczennice realizują ćwiczenie uruchamiające autorefleksję i wykonują je samodzielnie. Następnie realizują ćwiczenie w parze, kolejne w małej grupie i dopiero później na forum.

Treści programowe

Tematy lekcji w I półroczu:

1. Poczuj emocje (rozpoznawanie i nazywanie emocji podstawowych u siebie i u innych w ciele, myślach i zachowaniu).

2. Nazwij potrzeby (rozpoznawanie i nazywanie potrzeb, odróżnianie ich od strategii zaspokajania potrzeb oraz zachcianek, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacji konfliktu potrzeb).

3. Moje granice (rozpoznawanie i nazywanie granic osobistych, zdobywanie umiejętności komunikowania granic otoczeniu).

4. Potrzebuję pomocy! Jak to zakomunikować? (rozwijanie umiejętności otwartej rozmowy o zdrowiu psychicznym, komunikowania potrzeby wsparcia, przekazanie konkretnych informacji, gdzie i do kogo sięgać po pomoc).

Tematy zajęć w II półroczu:

1. Ja i moje relacje w środowisku online i offline (ćwiczenia nawiązujące do higieny cyfrowej, profilaktyka e-uzależnień).

2. Ja i moje bezpieczeństwo offline i online (ćwiczenia, które są kontynuacją zajęć z pierwszego półrocza i wzmacniają bezpieczeństwo w świecie realnym oraz w świecie online; rozwijają kompetencje rozpoznawania, wyznaczania i komunikowania granic; rozróżniania sytuacji, w których ktoś wyraża własne zdanie, od hejtu; rozpoznawania i reagowania na przemoc, m.in. na cyberprzemoc – kontynuacja zajęć z pierwszego półrocza).

3. Ja i krytyczne myślenie (ćwiczenia wzmacniające naukę weryfikowania treści, zwiększające również wgląd we własne zachowania online).

4. Aktywność fizyczna – dlaczego mózg potrzebuje ciała (ćwiczenia wzmacniające ogólnorozwojowo, wspierające aktywność fizyczną, wskazujące alternatywne zachowania do zachowań online).

Osoby odpowiedzialne za realizację programu na terenie szkoły

Zespół ds. Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w skład, którego wchodzą:

Kamila Zapart (psycholog) – lider programu.

Anna Kozioł (logopeda, pedagog szkolny).

Monika Pragnąca-Tulita (pedagog specjalny).

Ewa Zapart (pedagog specjalny)

Krzysztof Kuchnecki (pedagog szkolny).